ازپوهندوی شیما غفوری

انجمن صنایع دستی افغانی Initiative Afghanisches Handwerk (IAH) بعد ازسال 2013 به "انجمن مدد رسانی افغانی" Initiative Afghanisches Hilfswerk (IAH) تغییر نام داده است.

این انجمن در اپریل 1994 در شهر ماربورگ جرمنی نظر به ضرورت زمان ایجاد گردید. در آن وقت از یک جانب در اثر جنگهای داخلی در افغانستان عدۀ زیادی ازهموطنان ما، بخصوص باشندگان شهرکابل، به هر طرف منجمله پاکستان آواره گردیدند و از جانبی هم شرایط زندگی مهاجرین در جرمنی ایجاب یک سلسله نو آوری ها را مینمود.

اینک آئینۀ کوچکی از فعالیت های انجمن صنایع دستی افغانی در طول سالهای 1994 الی 2013 تقدیم حضور تان میگردد:

1- فعالیت های انجمن در بین مهاجرین افغان در پاکستان:

ü   ایجاد انجمن همگون در اسلام آباد پاکستان یعنی(انجمن صنایع دستی افغانی در اسلام آباد) در بین زنان مهاجر افغان عاری از هر نوع تبعیض به منظور پیشبرد دستجمعی وعادلانۀ کار.

ü   ایجاد یک ورکشاپ خیاطی و خامکدوزی برای آنها. قابل یاد آوری است که جهت تاسیس انجمن در پاکستان، ایجاد ورکشاپ خیاطی و رهبری صادقانۀ و دانشمندانه امور خانم لیلا که از چند سال به ا ینطرف در کشور کانادا اقامت دارد، به حیث رئیسۀ انجمن در پاکستان خدمات قابل قدر، دلسوزانه، صادقانه و فراموش ناشدنی انجام داده است.

ü   بازار یابی محصولات زنان در جرمنی و پاکستان

ü   اعاشه 35 فامیل مهاجراز هر قوم و گروپ های زبانی کشوردر طول نه سال که اکثریت شان فامیل های بیوه زنان بودند. ایشان با مصروفیت در دستگاه خیاطی از طریق کارفعال خویش، زندگی متواضع ولی شرافتمندانه را به پیش برده و خودکفا گردیدند.

ü   راه اندازی پروژه سرپرستی (قیمومیت) اطفال بعد از سال 1996. به کمک این پروژه افراد آلمانی و افغانی در آلمان سرپرستی اطفال اعضای انجمن را در پاکستان به عهده گرفتند. که از این طریق بیشتر از چهل طفل موفق به پرداخت فیس مکتب و ادامه دروس خویش در مکاتب خصوصی افغانی اسلام آبادگردیدند. زیرا اطفال مهاجرکه پاسپورت وویزۀ پاکستان را نداشتند، حق شمولیت در مکاتب رسمی را دارا نبودند. بعضی از این شاگردان هنوز هم با انجمن صنایع دستی افغانی در جرمنی تماس داشته و تحصیلات عالی بعدی خویش را مدیون کمک های این انجمن میدانند.

ü   کمک مالی به مکاتب خصوصی افغانی که به همت معلمین، استادان و سایر دانشمندان مهاجرافغانی در اسلام آباد ایجاد گردیده بودند ودر آنها اطفال مهاجردر گرمی طاقت فرسا بعضآ در زیر خیمه ها در صحن حویلی مکاتب تدریس میگردیدند. از جمله مکتب خراسان تحت مدیریت محترمه عاقله خاطرزی، مکتب اسقلال وهمچنان مکتب بی بی فاطمه زهرا که قسمآ توسط کمک مالی انجمن صنایع دستی افغانی ایجاد گردید و استادان پرتلاش و دلسوز چون محترم استاد ثنا و استاد خلیل(که هردوفعلآ در کشور کانادازندگی مینمایند) ودیگران که در تاسیس آن زحمات بی شائبه را متقبل شدند، آنها با تلاشها و زحمات وطنپرستانۀ شان زمینۀ تعلیم وتربیۀ بخشی ازنسل آینده را فراهم نمودند.

2-در افغانستان:

ü   از سال1999 الی سال 2001 ایجاد و پیشبرد مکتب مخفی"زیر زمینی" دخترانه در قلعه زمان خان کابل. در این مکتب به تعداد 75 دختر منجمله یک تعداد قلیل پسر ها درس می آموختند وهنگامی که بعد ازسال 2001 مکاتب رسمی دخترانه دوباره گشایش یافتند، اکثر این دختر ها بعد از سپری نمودن امتحان شمول پا به صنف هفتم مکتب گذاشتند. زهی مردان و زنان فداکار که در شرایط دشوارآنوقت وطن باز هم وجیبه ایمانی و انسانی خویش را در مقابل نسل بالنده با قبول خطر، اخلاصمندانه اجرا نمودند.

3-در آلمان:

ü   توضیح اوضاع اجتماعی و سیاسی افغانستان به شهروندان آلمان از طریق سمینار ها، کنفرانس ها و مقالات.

ü   بازاریابی برای محصولات صنایع دستی انجمن زنان در پاکستان و در سراسر آلمان بخصوص از طریق "مغازۀ جهان سوم"

ü   دریافت سرپرست های آلمانی وافغانی برای اطفال ما در پاکستان وتنظیم امور آن.

ü   دریافت اعانه برای مکاتب مهاجرین در پاکستان از طریق کار توضیحی، پختن غذاهای افغانی و فروش آنها در شامهای افغانی، جشنها و محافل

ü   ایجاد کورس های زبان آلمانی برای مهاجرین افغان در شهر ماربورگ همراه با مواظبت از کودکان شان برای همه علاقمندان، بخصوص مادران

ü   ایجاد کورس های زبان فارسی وپشتو برای کودکان

ü   تهیۀ کتاب در سی زبان فارسی در سال 1993

ü   برگزاری جشن های ملی و مذهبی

ü   حل مشکلات مهاجرین، بخصوص مهاجرین افغانی در ادارات دولتی و سایر ارگانها و موسسات

ü   ایجاد زمینه های دید و باز دید افغانها و ایجاد فضای دوستی وصمیمیت بین آنها

ü   تدویر جلسات با محتوای اجتماعی، فرهنگی وسیاسی بین افغانها با مواضع وتعلقات مختلف سیاسی به منظور نزدیکی نظریات ایشان و تحمل پذیری یکدیگر.        

4- در افغانستان

ü     بعد از سال 2008 یکی از اعضای بنیان گذار و فعال موسسۀ مدد رسانی افغانی (استاد نور محمد غفوری) به منطور کار اجتماعی و مدد رسانی در داخل افغانستان، عازم کشور گردید. وی در متن جامعه به کار آغاز نمود و نظر به فیصلۀ انجمن صنایع دستی افغانی در ولایت وردک گامی را برای فعالیت عملی گذاشت. ما در آنوقت در حساب بانکی انجمن فقط مبلغ سه هزار ایرو داشتیم. وی نظر خواهی ایرا در 13 قریۀ وردک انجام داد که اکثریت قریب به صد فیصد مردان قریه جات خواستار ایجاد مکتب برای دختران شان گردیدند. یکجا با مردم آن محل یک پروگرام ایجاد مکاتب تهیه گردید که مطابق آن مکتب های خانگی با در نظر داشت شرایط محیطی منطقه تأسیس شد ند. در نتیجه چهار مکتب برای 80 دختر ایجاد گردید که امروز دختران ما دروس صنف چهارم را به پایان رسانیده و آغازگر دروس صنف پنجم میباشند. پروگرام درسی شان مطابق پروگرام مکاتب رسمی افغانستان به پیش میرود. دخترهای این مکاتب در درس های خود حتی موفق تر از برادران شان که شامل مکاتب رسمی بچه گانه هستند، میباشند(به تائید والدین شان). در سال 2012 ما توانستیم مکتب پنجم رانیز تأسیس نمائیم. که شاگردان این مکتب اکنون دروس صنف اول را ختم نموده وآمادۀ صنف دوم میباشند.  بدینتریتب تعداد شاگردان مکاتب دخترانه به 100 طفل میرسد. این مکاتب جزء از جامعۀ دهاتی محلی گردیده و باشندگان قریه جات و متنفذین محلی به آن به دیدۀ قدر مینگرند. با نحوۀ مناسب فعالیت این مکاتب باشندگان سایر قریه جات نیز خواهان ایجاد چنین مکاتب اند و بطور متواتر وجدی تفاضای امکانات تعلیمی و تربیوی را برای دختران نازنین شان مینمایند، زیرا که در محلات اوشان مکاتب دخترانه از طرف دولت ویا کدام موسسه ای دیگرنظر به شرایط امنیتی تا حال به وجود نیامده و دختران از نعمت سواد محروم مانده اند. انجمن ما که امکانات مالی زیاد در دسترس ندارد، متاسفانه هنوزنمیتواند این مامول را در تمام قریه جات به سر برساند. ورنه پروگرام مطروحۀ ما مطابق شرایط و به روحیه مردم ساخته شده است که میتواند در صورت امکانات پولی در سراسر ولایات وردک، لوگر و غزنی عملی گردد. قابل یاد آوری است که پروگرام درسی این مکاتب، مطابق پروگرام مکاتب رسمی بوده، معلمین شان اشخاص تعلیم یافته محل است که از طرف مردم محل معرفی و بعد ار یک ارزیابی از جانب نماینده انجمن به کار گماشته میشوند.

ü     در سال 2011 رئیسۀ انجمن مدد رسانی افغانی به افغانستان سفر نموده و در یکی از نواحی شهر کابل یک محل ملاقات را تحت عنوان (کورس دانستنی های مفید) برای زنان ایجاد نمود. در اینجا خانم های خانه و دختران جوان مکتب، هفته یک مرتبه برای دو ساعت با هم می نشینند. هدف از ایجاد آن تهیۀ امکانات برای زنان است تا دور از تشویش های روزمره باصرف چای دورهم بیایند. و با هم صحبت و درد دل نمایند و به معلومات خویش بیافزایند. هر مرتبه یک موضوع مورد علاقه شان قبلآ انتخاب شده از طرف یکی از اعضا در مورد آمادگی گرفته شده ودر مجلس ارائه میگردد ولی دیگران هم کوشش مینمایند تا در آن مورد آمادگی برای طرح سوالات و صحبت را داشته باشند. از بحث بالای شاعره های افغانستان تا مفیدیت شیر مادر برای نوزادان و دیگرمسایل موضوعات بحث این مجالس را تشکیل میدهند. زنان بزرگسال تجربه خویش را به جوانها بازگو مینمایند و دختران جوان دانش جدید را از مکاتب با خود به مجلس می آورند. در ضمن بعضی از بازی های دستجمعی، سامان سپورتی و کامپیوتر در اختیار شان قرار داده شده است؛ که هرکدام با علاقمندی بی نهایت زیاد به آنها میپردازند. این دختران و خانمها از جملۀ افراد عادی مسکون در شهر کابل هستند. با دسترسی به این امکانات در طول یک سال تغیرات مثبت غیر قابل تصور در امور زندگی اجتماعی وفرهنگی شان رونما گردیده است. اگر امکانات مالی بیشتر مهیا باشد، این مودل میتواند بهترین راه برای ارتقای سطح فکری، و بهتر سازی زندگی اجتماعی زنان در بنیاد جامعه ما باشد. زیرااین نحوۀ کار مطابق شرایط زندگی و سطح فکری مردمان عادی جامعه که اکثریت مطلق نفوس کشور را تشکیل میدهند،میباشد. زنان بیسوادو کم سواد جرئت اشتراک در آنرا نموده و از آن بهره برداری مینمایند. در عین حال برای دختران جوان مکتبی امکانات عملی تطبیق آموزش شان میسر گردیده، روابط اجتماعی را آموخته و با نشست های متواتر وجروبحث های داخل چوکات مجلس، جرئت ابراز نظر شانرا در مقابل بزرگسالان پیدا مینمایند.

انجمن صنایع دستی افغانی که منبعد بنام انجمن مدد رسانی افغانی یاد میگردد، بحیث یک نهاد عام المنفعه در آلمان راجستر میباشد که توسط وزارت مالیه امور مالی آن همه ساله کنترول میگردد. این انجمن از اثر فعالیت های وسیع و بنیادی اش در جامعۀ آلمان از شهرت خوبی برخودار میباشد. فعالیت های صادقانه، ابتکاری و مفید این انجمن که از شفافیت، حسابداری و علنیت برخوردار است، باعث تشویق و سهمگیری ساکنان آلمان (اتباع آلمانی و خارجی) گردیده است. همین حالااشخاص مسلکی بسویه داکتر علوم، قاضی، وکیل مدافع، معلمین با تجربۀ مکاتب و محصلین آلمانی عضویت این انجمن را بدست آورده اند. اعضای افغانی انجمن، شامل اشخاص بزرگسال و جوان میباشند. مهم این است که افغانان توانسته اند، با کار خستگی ناپذیر خویش نه تنها باعث جذب افراد آلمانی درداخل انجمن شوند، بلکه با علمیت، دانش و ابتکارات خویش توانایی رهبری تیم مشترک افغانی و آلمانی را نیز عهده دار گردند. به خاطر پیشبرد بهتر کار ها، امور مالی انجمن طوری تنظیم گردیده است که برداشت پول نقد از حساب بانکی انجمن برای هیچ عضو ممکن نمیباشد.و مسئولیت امور مالی به خانم آلمانی که داکتر علوم میباشد، پس از رای گیری سپرده شده است . نظر به ادارۀ موفقانۀ امور مالی انجمن وظیفۀ وی هر سال در جلسۀ عمومی اعضا تمدید میگردد.

یکی از اهداف عمدۀ" انجمن مؤسسۀ مدد رسانی افغانی " سهمگیری فعال در پروسۀ تعلیم و تربیه دختران و زنان افغانستان میباشد.تا به اینترتیب آنها بتوانند توانایی ها و کفایت ها ی شانرا ارتقا بخشیده و در اعمار جامعۀ جنگزده افغانستان همراه با برادرانشان سهم فعال بگیرند.

پرنسیپ اساسی انجمن عبارت از"مدد برای کومک خودی" میباشد. هیچ انجمنی نمیتواند کسی را تا آخرعمر مدد رساند، پس باید در هر قدم کوشش شود، تا در ضمن حل مشکل مبرم شرایطی برای شان آماده گردد که به تدریج خود به پای خویش بایستند و احتیاجات شانرا خود رفع نمایند.

پرنسیپ دوم "انجمن مدد رسانی افغانی" این است، که باید در متن و بنای جامعه کار کرد و در آنجای توجه نمود که دیگران هنوز نتوانسته اند یه آن بپردازند. تا بدینترتیب فعالیت های انجمن قدمی برای تحکیم عدالت نسبی در جامعه باشد.

و پرنسیپ سومی "انجمن مددرسانی افغانی" موضوع شفافیت در کلیه امور انجمن میباشد. تا بدینترتیب انجمن و اعضای آن با خاطر آرام ، آبروو شرف سالهای زیادتری در خدمت انسان بوده ودین خودرا در مقابل وطنداران خویش اجرا نموده بتوانند.

نوزده سال از ایجاد این انجمن سپری گردیده است. در این مدت رئیسۀ انجمن خانم شیما غفوری به خاطر فعالیتهای داوطلبانه در انجمن "مدد رسانی افغانی" وکار های مسلکی رسمی در ادارۀ ب.اس.اف. بار ها مورد تقدیرو اعطای جوایز قرار گرفته است. از جمله در سال2009 در ردیف هفت زن برجسته ترین خارجی در ایالت هیسن، در سال 2010 بحیث زن جسور سال در آلمان، در سال 2012 موفق به اخذ مدال خدمت جمهوری اتحادی آلمان و در سال 2012 با اخذ ستاره شهر ماربورگ موفق گردید.و درجنوری سال 2013 با همکاران اداره اش موفق به اخذ جایزۀ به موجب پروژۀ ابتکاری برای کمک به سالمندان خارجی گردید. وی توانسته است با فعالیت هایش مقام زن افغان را برجسته ساخته، برای هموطنانش خد متی را ایفا نماید و برای خارجی ها شرایط بهتر و آبرومندانه تر زندگی را در آلمان مساعد گرداند. شناسایی ابتکارات و فعالیت های رئیسۀ انجمن از جانب مقامات ذیصلاح آلمان در عین حال تائید فعالیت های "انجمن مددرسانی افغانی" میباشد.

بهترین تجربه های نوزده ساله را که "انجمن مدد رسانی افغانی" میخواهد با خوانندگان این سطور شریک بسازد، از این قرار میباشد:

- آنچه را که فکر میکنید ضرور است،کارآنرا شروع نمائید. از مشکل بودن آن نه هراسید. ما در حالی انجمن را ایجاد کردیم که از اقامت ما صرف یک ونیم سال در آلمان گذشته بود.

- برای کارهای خیر خواهانه شفافیت را مراعات نمائید. زیرا کار خیر خواهانه به کمک مردم ضرورت دارد. و مردم در صورتی کمک مینمایند که ازتاثیر مثبت اعانه خویش مطمئین باشند.

- اگر برای کاری کمر همت را بستید، منتظر پول بزرگ نباشید. با پول کم هم میتوان کار خوب را انجام داد. ما کار انجمن را در سال 1994با ششصد مارک آغاز نمودیم.

- منتظر کار های بزرگ نباشید. اگر بتوانید کار کوچکی را هم انجام بدهید، پس شروع کنید. ولواگرکمک اساسی صرفآ به چند نفرباشد.

- نسبت به فرستادن پول نقد به مستمندان، خویشاوندان و عزیزان بهتر است برای شان خد متی را عرضه نمائید، تا خودشان به پای شان بایستند و بالاخره از حالت احتیاج بیرون گردند.

- از نزدیکی با افغانها نترسید. در بین آنها حتمآ کسانی را خواهید یافت که شما را درک خواهند نمود. اگر خود با ایشان صادق باشید، آنها نیز انسانهای بسیار عالی هستند و حق تانرا با صداقت و محبت ادا مینمایند.

- در کار های اجتماعی از فعالیت خانمها نترسید. زنان معمولآ قلب رحیم واحساسات رقیق دارند. اگر کاری را شروع نمایند تا پای جان به آن وفادار میمانند. و کار های اجتماعی را ازکار های سیاسی بخوبی جدا کرده میتوانند. به آنها اعتماد کنید و نظریات شانرا ارج بدهید، ولو در ابتدا برای تان احمقانه وغیر قابل تطبیق معلوم گردد، ولی بزودی خواهید دید که آنها سررشته را با حوصله مندی، تواضع و شکسته نفسی، پائین کردن اهداف از آسمان به زمین وباریک بینی زنانه خود پیدا نموده ودر صورت که مردان برای شان زمینه کار را باز بمانند، راه های عملی نظریات شانرا درمییابند.

به امید بهروزی مردم افغانستان عزیز!