افغان موج   

21 فبروری روز جهانی زبان مادری

محمود منجم زاده برلین

با نوشتن ، خواندان ، وحرف زدن زبان مادری خود را تقویت بخشید.

اهمیت زبان مادری یعنی اولین زبانیکه کودک به دنیای اطراف خود آشنا میشود .

براساس اطلاعات جدی زبان شناسان مبنی بر احتمال نابودی بیش از 40 در صد زبان ها ، سازمان ملل و یونیسکو اقدام به تدوین طرحی برای حفظ زبان های موجود در جهان نموده است .

دراین روز تاریخی یونیسکو برای حراست زبان های تحت فشارازدولت ها خواسته است که به حقوق این زبان ها احترام بگذارند گفته میشود افغانستان تاحال به درخواست یونیسکو جواب نداده است .

پس ازاستقلال بنگلادش ازپاکستان در دهه 50 میلادی زبان رسمی که درمراکزعلمی این کشور تدریس میشد زبان پاکستانی  ( اردو ) بود  ولی سرانجام مبارزات خستگی ناپذیر فرهنگیان بنگلادش برای تدریس زبان بنگالی در کنار زبان ( اردو ) به مرحله اجرا در آمد .

دانشگاهیان بنگلادش برای تحقق این ارمان ده ها کشته و زخمی دادند از جمله کسانی که توسط نیروهای امنیتی  پاکستان درروز های 21 و 22 فبروری سال 1952 ترور شدند میتوان از ابوالبرکت ( استاد دانشگاه ) رفیع الدین ( دانشجو ) و شوفیر رحمان کارمند ( دادگاه عالی بنگلادش ) نام برد

بنگلادش اولین کشوری بود که در نوامبر سال 1999 میلادی پیشنهاد رسمی خود را مبنی بر نام گذاری روز 21 فبروری بنام روز جهانی زبان مادری به یونیسکو ارایه کرده است .

به مناسبت همین روزتاریخی تعداد زیادی ازخارجی ها به ویژه فارسی زبانان دربرلین این پیشنهادات را برای فرا گرفتن زبان مادری در کنار زبان کشور مبزبان مطرح نموده اند .

1. حق آموختن زبان مادری برای همه ی اطفال خارجی در مدارس آلمان .

2. قرار دادن زبان مادری در زبان های انتخابی در دبیرستان .

3. حمایت دولت آلمان از مدارس زبان مادری ملیتهای مختلف در برلین .

4. الگو قرار دادن کشور های اسکاندیناوی در شناختن حق آموختن زبان مادری در مدارس دولتی به منظور هم پیوندی خارجیان .

ما آموزگاران و دانش آموزان مدارس زبان مادری دربرلین از مسؤلین آموزی وپرورش برلین میخواهیم تا به منظور هم پیوندی بیشتر کودکان خارجی به زبان مادری اهمیت و توجه نشان دهند و با آوردن زبان مادری به داخل مدارس و قرار دادن آن در کنار زبان آلمانی ، خانه و مدرسه را به هم نزدیک کرده تا به این وسیله به هدف  مهم هم پیوندی نزدیکتر شویم .

زبان بازتاب دهنده فرهنگ مردمی است که به آن زبان سخن میگویند ، نماینده ای هویت انهاست و دنیای آنها را تشریح میکند.  زبان پدیده ای است که هم چون موجودی جان دار با مردم خود زندگی میکند آنها را در بازگوکردن دنیای شان یاری میدهد، در کنار شان مبالد و تغیرو تحول پیدا میکند و حتی گاهی میمیرد مرگ هر زبان به معنای مرگ گوشه ای از فرهنگ بشری است .

حق آموزش زبان مادری ( فارسی ) درافغانستان در تمام طول تاریخ کم وبیش مورد بی مهری وحتی زبان ستیزی مقامات دولت افغانستان بوده که تا حال این زبان ستیزی درسطوح مختلف مشاهده میشود  ، سال  قبل آقای خرم وزیر اطلاعات و فرهنگ  سابق افغانستان  خشم و نفرت  خود را نسبت به زبان مادری فارسی زبانان افغانستان آشکارا اعلان نموده وحتی ازموقف رسمی ودولتی خود استفاده کرده و چند خبرنگار رسمی را به جرم استفاده از واژه های فارسی ( یعنی زبان مادری ) مثل دانشجو، دانشگاه و دانشکده ازکار برطرف نموده و به جریمه و مجازات آنان پرداخته است و این واژه ها را ضد ملی و ضد اسلامی خوانده است .                                                          امید است با آمدن آقای داکتر سید مخدوم رهین وزیر اطلاعلات و فرهنگ افغانستان که یک کارشناس زبان و ادبیات است گذشته تاریک زبان ستیزی درافغانستان را جبران نماید.

 درصورتیکه ما از حقوق اساسی خود که استفاده از واژه های زبان مادری میباشد درکشورخود را نداریم ولی این حق درکشور های خارج برای ما فراهم میگردد .                                        این نشان دهندۀ آن است  که آقای خرم  به بخش عظیمی از مردم افغانستان احترام قایل نبوده و از روی تعصب و بی خبری اقدام به مجازات های غیرقانونی غیراسلامی واژه های فارسی نموده است .

دانشمندان زبان و ادبیات فارسی در رسانه های صوتی و تصویری و جراید داخل و خارج کشور و سایت های انترنتی زبان فارسی رسالت خود را انجام داده و یک بار دیگر استفاده از واژه های فارسی را به عنوان یک اصل برای نوشتن درجراید و خوانش اخبار نه تهنا ضد ملی و غیراسلامی ندانسته بلکه استفاده از این واژه ها را درست و معقول و حق مسلم فارسی زبانان ارزیابی نمودند .

جای دارد از شاعر شهید راه آزادی عبدالقهار عاصی زریعه این دوبیت یادی نمایم .

گل   ماه   نیست  دل ماست  پارسی          غوغای کوه ترنم دریاست پارسی

از شام تا به کاشغــر از سند تا خجند          آینیه دار عـــــــالم بالاست پارسی

زبان ستیزی دوره ی سیاه آقای خرم که حمایت بخش بزرگی از مسؤلین دولت را درعقب خود داشت درحقیقت فارسی زبانان افغانستان را به مبارزه میطلبد ، جنگ زبان ستیزی را که وی برای تضعیف زبان فارسی آغاز نموده است به دریایی ازخشم ونفرت مردم ما تبدیل شده است، که بگونه ی مسالمت آمیز باید تمام  واژه های فارسی که تاحال به علل مختلف آزآن جلوگیری  شده است از آن به طور جدی استفاده گردد مانند دواخانه یا داروخانه به جای (درملتون ) و ده ها واژه دیگرکه جبرآ از زبان فارسی حذف شده است .

حالا  اگر تصورکنیم که فهم و دانش وزیر اطلاعات وفرهنگ سابق بسیارناچیز بوده است ، پس در مورد ده ها  دانشمند ، محقق و زبان شناس زبان پشتوکه درمقابل این حرکت ضد ملی سکوت نموده وازآن حمایت خود را اعلان مینمایند وحتی کار به جای رسیده است که تعداد محدود وغافل ازفرهنگ درمقابل پارلمان افغانستان و جاهای دیگرمرگ بر واژه های (دانشگاه و دانشجو و با نو سرمی دهند )  و آن هم در زمانی که روز 21 فبروری 2008  به  نام  روز زبان مادری نام گذاری شده است و حتی کشورهای اروپائی به اتباع کشورهای دیگر که در اروپا زندگی میکنند میخواهند زبان مادری شانرا درمدارس تدریس نمایند .                                                                             

 ولی مخالفین زبان فارسی درافغانستان  تحمل شنیدن واژه های فارسی را ندارند و به کسانیکه از این واژه ها استفاده میکنند ایرانی و یا نوکران ایران و ده ها اهانت دیگر روا میدارند. اگر تعصبی در کار نیست پس این همه جنجال برای استفاده از واژه های فارسی برای چیست ؟

بعضی از سایت های فارسی ستیز افغانها ؟؟ هروقت واژه های زیبای فارسی را در نوشته ها میبیند آتش میگیرد و زبان با دشنام و ناسزا میگشاید و نویسندگان آنرا به ایرانی بودن متهم میسازد این آقایان باید بدانند که دشنام دادن ها و اتهانت دیگر کاربری نخواهد داشت فارسی زبانان دوران متعصبانی چون  مهمند ها غلام محمد فرهاد ها و احدی ها و دیگر زبان ستیزان را پست سرگذاشته اند و راه خود را یافته اند .

زبان ستیزان فارسی درافغانستان  باید بدانند که ما اصلآ زبانی به نام  زبان ایرانی نداریم فقط زبان فارسی یا پارسی داریم نه زبان ایرا نی درهرصورت  با دشنام دادن به این و آن نمی توان زبان پشتو را تقویت کرد پس اگر سید جمال الدین افغانی ، خواجه عبدالله انصاری ، ناصر خسرو  و  صدها شاعر ، نویسنده ، محقق و زبان شناس که از واژه های فارسی دانشگاه ، دانشجو و دانشکده استفاده کرده اند  به آنان نیز باید  دشنام وناسزا گفت ؟                                                          هنوز هم بعضی واژه های فارسی در زندان متعصبان زندانی و کلمات پشتو را به زوربر فارسی زبانان تحمیل میکنند ولی فارسی زبانان افغانستان این زندان ها را تخریب خواهند  کرد به زبان مادری خود رجوع خواهند نمود دیگر نمیتوان فارسی زبانان را از زبان شیرین فارسی جدا ساخت .

گفته میشود زبان ستیزان با اهانت به زبان فارسی میخواهند حوصله مندی فارسی زبانان را امتحان کنند ، تا بتوانند قدم های بعدی را طبق برنامه به مرحلۀ اجرا در بیاورند سکوت و یا جدی نگرفتن این سیاست ضد ملی وضد فرهنگی توسط حلقات به خصوصی در افغانستان  باعث عملی شدن پلان های شوم دیگری میگردد که در حال تدوین است .

آیا بهتر نیست برتری خواهی و قدرت طلبی را کنار بگذاریم و هر دو زبان واژه های به خصوص خود را به کار ببرند و دانشمندان هر دو زبان برای تقویت و درست نوشتن و درست خواندان زبان های پشتو  و فارسی و سایر زبان های رایج در افغانستان زحمت بکشند تا ماهم از آن بهره ببرم ؟

کارشناسان زبان فارسی به این عقیده اند ، که  شماری از دانشمندان زبان پشتو بهتراست وقت خود را به دشمنی وتعصب به زبان فارسی هدر ندهند و در رشد و توسعه زبان پشتو  کتاب ها و لغتنامه ها  بنویسند و تلاش کنند کلمات پشتو را عوض واژه های عربی ،انگلیسی بکار برند. بلاخره هر زبانی باید بطرف تکامل خود حرکت کند ، چون با پیشرفت و توسعه  زبان پشتو حتمآ دشمنی وتعصب با زبان فارسی نیز کاهش خواهد یافت  .

خوش خدمتی و چاپلوسی را باید از خود دور نمایم و برای خوشحالی حاکمان فرهنگ ستیز به سرنوشت زبان فارسی در قلمرو کشور مان بی تفاوت نباشیم .

دراخیر اینجانب عاجزانه اعتراف میکنم که من نه زبان شناس ، نه ادیب هستم فقط فارسی زبان عادی میباشم  ولی بی مهری  ، زبان ستیزی و گاهی هم اهانت و توهین به زبان شرین فارسی  را  لمس نموده ام .

کانون فرهنگی افغانها در برلین از چندین سال است به آموزش زبان مادری فارسی و پشتو برای کودکان و نوجوانان آفغان در شهربرلین تلاش میورزد و استادان ورزیده به آموزش نوجوانان مشغول میباشند  تعدادی از والدین در روز جهانی زبان مادری برای تشویق فرزندان خود به کانون فرهنگی آمده بودند تا از شیوه آموزش کودکان خود دیدن نمایند  دانش آموزان جهت  آموزش زبان مادری هیچ هزینه ی به کانون نمیپردازند  همچنین استادان مجانی درس میدهند .                                  کانون فرهنگی افغانها دربرلین از افغانها دعوت مینماید فرزندان خود را برای آموزش زبان مادری به کانون فرهنگی افغانها در برلین معرفی نمایند .