بـحث ها و تحلیل گفتگوی های برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۹۳

افغانستان بعد از تحولات زیاد و فـروپاشی رژیم طالبان، قانون اساسی را مبـتـنی بر پلورالیسم سیاسی و دموکراسی بوجود آورد. که بر مبنائی این قانون اساسی دولت افغانستان مـلزم است از دموکراسی، اصول مولفـه ها و ساز کار های آن در بازی های سیاسی داخلی و خارجی استفاده نماید. به همین دلیل انتخاباتنیز یکی از سازکار های اساسی برای جابجائی قدرت و گردش نخبگان سیاسی میباشد. به همین اساس دو دور برگزاری انتخاباتریاست جمهوری تا حدودی مسئله رعایت کردن ونکردند اصول دموکراسی و ساز کاری های آن از طرف بازیگران و دولت برای جامعه جهانی مشخص گردید. برمـبـنائی همین قانون اساسی در سال ۲۰۱۴باید انتخابات برگزار گردد.   

اعلان رسمی برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۹۳ توسط ریس جمهور کرزی !

نگرانی ها و پیش بینی ها در مورد روند انتخابات پیش رو بعد از اعلام برگزاری انتخابات ریاست جمهوری وجود دارد. هر قدر زمان برای برگزاری این انتخابات نزدیکتر شده میرود به همان اندازه نگرانی های برای وضیعت فعلی و بعد از آن اذهان افراد و سرشناسان ملی، سیاسی و بین المللی را تکان داده و بیشتر اعتماد مردم را نسبت به زندگی صلح آمیز در کشور را ناباور ساخته وبخصوص مردم عامنمیتوانند به آینده بهتر بااندیشند.

اعلان برگزاری انتخابات آینده ریاست جمهوری و عین زمان سپردند زندان بگرام توسط نیرو های امریکای به نیروهای افغانی و حوادث نا به هنجار انتحاری در و لایت فراه و همچنان نگرانی های در رابطه به افزایش بیکاری در افغانستان و رکوت اقتصادی در کشور پیآمد های خوبی بجانگذاشته است، بلکه بیشتر توجوع مردم را به یک نوع آمادگی دیگری مهاجرت ها به کشورهای دیگر پرداخته است.

ختم دوره ۵ ساله ریاست جمهوری آقای کرزی در ماه آگست ۲۰۱۴  که در حدود سه ماه بعد از انتخابات ریاست جمهوری که همزمان انتخابات شورای ولایتی خواهد شد میباشد.

کمیسیون مـسـتـقـل انتخابات: "برگزاری انتخابات، وقتی مـوثــر تـمـام مـیـشود که حـمـایـت همـه جـانـبـه مرم افغانستـان را با خـود داشته باشیم و بـدون هـمـکـاری مـردم، جامـعـه مـدنی، احـزاب سیاسی و شخصیت های مـلـی به نتـایـج خوبـی دست نخواهیم یافـت".  

در همین حال عبدالله عبدالله رهبر ائیتلاف ملی افغانستان کرزی را به ایجاد هـرج و مـرج و ممانعت از برگزاری انتخابات برای حــفـظ قـدرت خود مـتـهـم کرد. وی به گـفـتـه های خود افـزود در صورتی که باز هم در انتخابات دستکاری صورت گیرد وضـیـعـت دچــار به بـحـران پیچیده خواهد گـردد. ما یا دولت مـبـتـنـی بـر قـانـون داریـم و یا کشور شکست خـورده ایم. این انتخابات یک شانس و یک امتحان حــقـیــقـی برای ما مـحسـوب مـیـشود. "پیام آفـتـاب"

ریس ائیتلاف ملی افغانستان که در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۰۹که در مقابل حامد کرزی در سطح دوم قـرار داشـت، وی کرزی را به تـقـلـب های انتخاباتی مـتـهـم کرده و از اشتراک خود در انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۹۳خود داری نموده است.

همزمان اکثریت کسانیکه واقعات افغانستان را در داخل و بیرون از مرز هـا به سـر میبرند و اوضاعی داخلی و بیرونی افغانستان را پی هم دقــیـق تـعـقـیـب، مطالعه و تحلیل مینمایند میگویند:" کرزی همانند روز های اخیر نجـیـب عـمـل میکند. چرا که رهبران و گروههای مخالف دولت  شکایت دارند که جریانات صلح از آنها پـنـهـان گذاشته شده است. نظامیان پاکستان روابط خود را با طالبان بخاطر نفـوذ بر مذاکرات صلح ادامه میدهند. طالبان به بـهـانه مـذاکـرات صـلح پیشنهاد کرزی را رد نمـودند،تا ۲۰۱۴  وقــت را مـصـرف مـیکـنند. 

طالبان ادعا دارند که دست آورد های دوازده سال حکومت کرزی غیر اسلامی بوده و همه را بـرباد خـواهـند داد. مـردم بـخـصـوص زنان را از تـمـام فـرصـت های دست داشته شان، حـقـوق مـدنی و انسانی مـرحـوم خـواهـد سـاخـت، و افـغـانـسـتـان را دوبـاره به دوران و نظام طـالـب سـالاری خـواهـنـد کـشـانـیـد.

از طرف دیگر نماینده ویژه سازمان مل متحد در امور افغانستان افشای دخالت گستره انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۰۹دخالت  پُرنفـوذ خارجی ها را حـقـیـقـت پـنداشـتـه انتخابات ۲۰۰۹را شـرم آور و غـیـر قـابـل قـبـول خوانده است.     

بحث و گفتگوهای حامد کرزی با مقام های امریکای در رابطه به چگونگی برگزاری انتخابات ریاست جمهوری۱۳۹۳. جالب اینست ریس جمهور کرزی پس از برگشت از امریکا در یک نشست خبری گفته است که امریکا هیچ نوع مداخله در امور انتخابات افغانستان نخواهد کرد.

وی افـزود که  انتخابات ریاست جمهوریافغانستان در زمان معین و با کار گیری تجهیزات و کارت های رای دهی انتخابات گذشته، برگذار خواهد شد. چرا که حمایت مالی برای تجدید کارت های جدید وجود ندارد.

 لذا باید با وسایل که وجود دارد استـفـاده گردد، بر بنیاد قانون اساسی در ماه حمل ۱۳۹۳هجری شمسی انتخابات ریاست جمهوریبرگزار خواهد شد، اما ناامنی ها، نگرانی ها و عدم سرشماری دقیق جمعیت و نبود هـزیـنه کـافـی از چالش ها فـرا راه برگزاری  انتخابات ۱۳۹۳به شمار میرود.

به این دلیل به باور مسئولان کمیسیون مستقل انتخابات، کار بـرد کارت های رای دهـی گذشته و نیز عـدم فـهـرسـت ثـبـت نام رای دهـنـده گان شفـافـیـت انتخابات را با چـالش روبــرو خـواهـد ســاخــت.

بر اساس مکانیسمی شـفـاف روند انتخابات برای  برگزاری این انتخابات باید با نظارت ملی و بین المللی صورت گیرد. و از تـضـمـیـن عـدم دخـالـت غـیر قـانونـی اشـخـاص، مسئولان و نـهـاد های دولتی در روند انتخابات اطـمـینان داده شود.

کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان پیشتر اعـلام نمود که سر گرم آمادگی های برگزاری انتخابات ریاست جمهوریمیباشند. امـا نگرانی ها و مسئله تأمین امـنیـت مـورد بـحـث، حـرف و گـفـتـه های سیاسی مجالس و نشست های مخـتـلف میباشد.

روند خـروج تدریجی و خاتمه یافـتـن ماموریت نظامی نیرو های بین المللی تا زمان برگزاری انتخابات ۲۰۱۴به پایان میرسد، از این رو بـعـضـی از مشاهدین و ناظرین بین المللی به گمان اغـلـب در این دور انتخابات اشتراک نخواهند ورزید.  در رابطه به خروج نظامیان بین لمللی اکثریت مردم به این باور اند که پس از خروج نظامیان بین المللی اوضاع کشور رو به خرابی خواهد باز گردد، و بعضی ها این را فال نیک خوانده خوشبین یک تحول بزرگ و با ثـبـات در افغانستان خوانده اند. همچنان ناظرین بین المللی نسبت به توانائی نیرو های داخـلی برای تأمین امنیت انتخابات اظـهـار نگـرانی کرده اند.   

در صورتی که وضیعت امنیتی بهبود نیآبد شفـافــیت برگزاری انتخابات زیر سوال خواهد رفـت، از طرف دیگر کمیسیون مستقل انتخابات در قسمت تأمین امنیت با همکاری وزارت امور داخله و وزارت دفـاع کشور امنیت انتخابات را بـدوش خواهند گرفــت. از سوی دیگر ناتـو از برگزاری انتخابات ۱۳۹۳همه جانبه افغانستان را حـمـایـت میکند. با وجود شاعیات و نگرانی ها جامعه بین المللی تا پایان سال ۲۰۱۴افغانستان را ترک نخواهند گفـت. چرا که تـعـهدات ناتـو و جامـعـه بـین المـللی برای افغانستان واضیع و بی سابـقه خواهد ماند.

 روی هم رفـته سران ناتـو در کنـفـرانس شیکاگو نیز تـعـهدات دراز مـدت خود را تا سالهای  ۲۰۲۴میلادی را در بخش های مخـتــلـف افـغـانستان خوهند داشت.

انتخابات نقش مهم و کلیدی را در فرآیند دولت سازی و جذب اعتماد مردم نسبت به دولت بازی میکند، به همین دلیل قانون انتخابات که سیستم قوانین و روش برگزاری انتخابات را تنظیم میکند، از اهمیت خاصی برخوردار میباشد، بخصوص در افغانستان که انتخابات های دور قبـل، در گذشته آن چنانی که توقوع میرفت انجام نپذیرفـت. 

سروی در ارتباط به قانون انتخابات با اعضائی ولسی جرگه توسط یکی از نهاد های جامعه مدنی انجام پذیرفــته بود. که  بیشتر موضوعات سیستم انتخاباتی را بیان کرده است. در سیستم انتخاباتی بیشترین وکـلاء به سیستم مـخـتـلـط نظر داشتن، کمتر از آن به رای واحد غـیر قابل انتقال همنظربودند که کمترین آنها به سیستم حـزبـی مـوافـق بودند. همچنان وکـلاء اعـضائی ولسی جرگه در مورد تعداد حوزه های انتخاباتی، مصارف مالی مبارزات انتخاباتی ریاست جمهوری نظر دادند. در قسمت مصارف مبارزات انتخاباتی بیشتر وکـلاء به این نظر بودند که باید محدودیتی نباشد. بعضی هایشان تا اندازه مصارف مالی مبارزات انتخاباتی را نیز محدود و تعین نموده اند. همچنان برای مساعدت های مالی، تضمین نقـدی کاندیدان و مـعـیـار های کاندیداتوری پـسـت ریاست جمهوری نظر اندازی نموده اند. که در این سروی میکانیزم رسیدگی به شکایات انتخاباتی ترکیب کمیته بررسی، صلاحیت کاندیدان، مرجـع استـیـناف خواهی کمیته صلاحیت کاندیدان را در برداشت، که تا برگزاری انتخابات ریاست جمهوری نهاد های فـعـال در عـرصـه انتخابات به فعالیت خود ادامه داده تا اینکه یک قانون مورد استفاده و قابل قبـول با درک و با صلاحیت را بـوجـود بـیـآورنـد.

در مورد انتخابات پیشرو با چند تن از همشهریان نیز صحبت نمودم که آنها چنین گـفـتـند:

1-     در وطن ما هر کس هر گپ است ما مردم نمـیدانیم که گپ و گفته های کی را قبـول کنیم. کسانیکه در رتبه های بلند هستند هیچ وقت درد و رنج ندیده اند، بخاطریکه  آنها د ر هر زمان  درچوکی های خود نشسته اند و بعضی شان تابیعت کشور های دیگر را نیز دارند. اوضاع سیاسی اگر خراب شود و دوباره جنگ شود ما مردم غـریــب در آتـش مـیسوزیم، و بیرون از خاک هم رفته نمیوانیم.

2-     حال شما خودتان میبینید بیکاری زیاد شده در کشور، زیادتر جوانان بخاطر کار به کشورهای دیگر میروند.

3-     پولداران و زورمندان تشویش ندارند نهایت فشار زیاد شود میروند جائی دیگر غـم مـردم غـریـب را هیچ کس نمیخورد باز هم همین دوران کرزی خوب بود، یکـتـعـداد مردم آرام بودند از روزیکه کار در انجو ها کم شده مردم پریشان شده اند. در دولت کار و معاش کافی وجود ندارد. از طرف دیگر موضوع شناخت، واسطه و رشوت هم دل مردم را سرد کرده است.

4-     به باورم برگزاری انتخابات در افغانستان نه تنها تغیر به افغانستان بلکه یک تحول بزرگ درجهان خواهد باشد. (حتی از جهان غرب، اروپا، امریکا و دیگر کشورها یاد آور شد) انتخابات در افغانستان موضوع کوچکی نیست و ما آنرا پیش بینی کرده نمیتوانیم. در حالیکه مرد خنده بر لب داشت گفت: "همه مردم اگر غریب اند یا پولدار همه یک ترس و دلهره دارند، یک همسایه ما چار سال است که پسرش پوهنتون را تمام کرده تا هنوز وظیفه ندارد. همه مردم کوچه در مسجد برای پدر آن بچه گفتند که چرا پسرات را عروسی نمیکنی خداوند (ج) مهربان است شاید بعد از عروسی زندگی اش تغیر کند. او مرد همسایه گفت معلوم نیست که سرنوشت ما بعد از ۲۰۱۴چطور میشود و دیگر اینکه حساب دولت هم معلوم نیست و کار هم نیست. باز جنگ نشود و فراری نشویم از این ملک اعتبار ندارد زندگی نامعلوم داریم. معلوم نیست که ریس  جمهورکی میشود همه مردم میترسند.

5-     گپ ها زیاد است... حال هر کسیکه میآید و میخواهد که ریس دولت شود. ما مردم دیگر چیز نمیخواهیم یک کار و سرنوشت خود و اولاد خود را میخواهیم آرامی میخواهیم. از رسانه ها که در باره طالبان میشنوم بسیار ناراحت میشوم میگویم خداوند پاک (ج) دوباره آن لعــنـتـی ها را نیآرد. خوبهرصورت ما مردم از جنگ خسته شدیم هر کس باشد بخیر مرم و وطن ما باشد. در همین چند سال کرزی مردم توجوع به درس و تعلیم نموده اند. اینبار اگر جنگ شود میرویم از افغانستان دیگر برنمیگردیم.  

با احترام مــســعــوده کـوهــســتــانـی