آیا سُونامی جاپان ناشی از تقصیر رُبات ها است؟
رستم پیمان
ساعت رُوی دیوار حَوالی شام به وقت کابل را نشان میدهد افراد حاضر در مجلس از جاهای دور و نزدیک برای خواندن آیاتی چندی از کلام الله تشریف آورده اند. لحظات آخر محفل است و تلاوت اکثر سپاره های قرآن ختم شده و فقط یک یا دو سپاره در دست چند پیره مرد و جوان باقی مانده اند و شاید تا چند دقیقه دیگر ختم قرآن تلاوت شود.
بگومَگوها از اطراف اطاق گوش ها را می آزارند و هرکسی چیزی می گوید و یا برای شنیدن چیزی سکوت کرده است. کسی از ذغال سنگ ولسوالی کـَهمرد ولایت بامیان توصیف می کند و دیگری هم از ضعف انرژی برق دولتی که واترپَمپ اش را الی دوزاده شب نمی تواند روشن کند. ناله دارد.
ولی زمانیکه مُلا امام مسجد مَحل لب برای سخن می گشاید، و اوضاع سیاسی کشور را زیر ذره بین تحلیلات علمی خویش می آورد و از رنج های که برای بازسازی مسجد محل کشیده و فعالاً هم دارد می کشد، قصه می گوید. همه حاضرین مجلس سَر تا پا گوش به فرموده های ملا می نِهَند و برای تائید تحلیل ها سیاسی جناب، سَر را به مثابۀ تصدیق تکان داده و برای زحمات بی مثال شان جهان جهان سپاس می گویند.
تحلیلات عالی جناب محدود به هیچ حَدی نیست و همه امور زندگی بشر را پوشش می دهد. از فقه و اصول فقه آغاز شده و تا رُبات های ساخت جاپان چاپان ادامه می یابد. اوضاع جهان عرب هم از این تحلیل ها بی فیض نمانده و مانند نقش حکومتِ افغانستان در تقویت طالبان، مورد پژوهش و ریشه یابی قرار می گیرند.
ناگهان مسیر تحلیل اوضاع عوض شده، و چیستی، چَرایی و چگونگی زلزله و سُونامی جاپان به بحث گذاشته می شود. کسی از تصاویر این سُونامی که در تلویزون دیده است نقل می کند، و دیگری هم تـَبعات این سُونامی را بر وضیعت اقتصادی جاپان و کمک های این کشور برای افغانستان به بررسی می گیرد. اما جناب که گپ اول و سخن آخر مجلس را میزند، بر تحلیل ها و دلایل همه حاضرین خط سرخ بطلان کشیده و دلیل همه بدبختی های ناشی از این سُونامی را بر گردن یک موجود که عبارت از رُبات باشد، طـَوق میکند.
همه مات و مَبهُوت شُده و برای استماع دلیل یا دلایل شرعی و علمی مُلا سکوت کرده اند. مُلا رُبات را به انسان تشبیه نموده و ساخت آن را هم تشَبُث به خلقت انسان. و برای تثبیت گفته های خود به چند آیت و حدیث دست میزند.
گذشته از چیز های که ملا در این مجلس بگفت، گل های که در آب بـِداد و کشور های را که فتح نمود؛ واقعاً از گفته های مُلا شگفت زده شدم و انگشت اتهام را به طرف مُلاهای بزرگتر که از نگاه فهم دینی در منصب بالاتر نسبت به مُلای مجلس قرار دارند، نشانه گرفتم و گفتم: که اگر واقعاً این چنین حکم صَریح در قرآن موجود است، چَرا جناب ها تا فی الحال سکوت نموده و فتوایی مبنی بر تشَبُث سازندگان رُبات در امور خلقت که مختص به ذات الله تعالی است، صادر نمی نماید؟
بعد از تعُمق بیشتر بر موضوع، برعلاوۀ گزینۀ که فوقاً بر آدرس مُلاهای بزرگتر نشانه رفته بودم، به یاد دُروس دَوران مکتب رفتم و به قصه های علم ستیزانۀ که کلیسا در اوایل عصر نوگرایی در حق علم و عالمان رَوا داشتند، افتادم و به این نتیجه رسیدم که ملای مجلس شاید از تبار همان مُتوَلیان کلیسا باشد.
و باور دارم که اگر ملای مجلس در اوایل قرن بیست میلادی زندگی می کرد و ساخت و ساز موتر ها را برای اولین بار در تاریخ چند میلوین سالۀ بشر به نظاره می نِشَست؛ حتماً و صد فی صد با ساخت و ساز موتر ها در مخالت می ایستاد و ساخت آنها را به خِلقت حیوانان تشبیه نموده و تشَبُث در اُمُور ذاتی خداوند (ج) می پنداشت. ولی بدبختانه که ملا این همه خوشبخت نیست تا در عصری زندگی نماید، که حد اقل یک شخص هم نظر داشته باشد.