هنوز بیستوچهار ساعت از صدور فرمان رییسجمهور ایالات متحده مبنی بر محدودساختن سفر شهروندان هفت کشور اسلامی به ایالات متحده نگذشته بود که صدراعظم کانادا با پیام متفاوت، آمادهگی کشورش را برای پذیرش مهاجران از کشورهایی که اجازه ورود به قلمرو ترامپ را ندارند، ابراز کرد.
جاستن ترودو صدراعظم کانادا به روز شنبه اعلام کرد که کشورش حاضر است بدون تبعیض نژادی و دینی، از مهاجرین استقبال کند. وی در صفحه توییتر خود با اشاره به اتباع کشورهای عمدتا مسلمان نوشت: «به کانادا خوش آمدید.»
این پیام وی در جریان چند ساعت محدود، بیشتر از یکصد و پنجاه هزار (Like) یا تایید دریافت کرد.
آقای ترودو که در نظر دارد به زودی به ایالات متحده سفر کند، گفته است که در دیدار با رییسجمهور امریکا، در بارهی سیاستهای موفقیتآمیز پذیرش مهاجرین در کانادا و تجربههای این کشور در این راستا، با ترامپ صحبت خواهد کرد. وی گفته است: «مهاجرین نقطه قوت کانادا استند و کانادا به سیاستهای خود برای پذیرش مهاجرین از هر کشور و از هر نژاد و مذهب، ادامه میدهد.»
صدراعظم کانادا تاکید کرده است که کشورش از آنانی که از جنگ، وحشت و تعقیب غیر قانونی به وسیله گروههای تروریستی فرار میکنند، استقبال میکند و به آنان پناه میدهد. اما وی برای پذیرش مهاجران به ویژه از کشورهای مسلمان، میکانیزمی را ارایه نکرده است.
سال گذشته ترودو اجازه داد تا بیشتر از سی و پنج هزار مهاجر سوری که در نتیجهی جنگ و فعالیت گروههای تروریستی سرزمین خود را ترک کرده بودند، وارد کانادا شوند. وی خودش با رفتن به میدان هوایی بینالمللی تورانتو از ورود نخستین گروههای مهاجرین سوری به کانادا استقبال کرد و برای کودکان مهاجر در میدان هوایی، هدیه داد و لباس توزیع کرد.
بر اساس فرمان رییسجمهور امریکا، سفر اتباع کشورهای ایران، عراق، سوریه، لیبیا، سومالیا، سودان و یمن، به ایالات متحده ممنوع شده است و حتا اتباع این کشورها که (Green Card) یا کارت اقامت دایمی ایالات متحده را نیز دارند، ولی در بیرون از ایالات متحده به سر میبرند، حداقل تا نود روز دیگر وارد امریکا شده نمیتوانند.
رییسجمهور امریکا ظاهرا برای جلوگیری از ورود بنیادگرایی اسلامی به ایالات متحده، سفر شهروندان برخی از کشورهای اسلامی و مهاجرت آنان را به امریکا منع قرار داده است. ترامپ در عین حال دستور داده است تا قوانین ایالات متحده در مورد مهاجرین، برای حداقل یکصد و بیست روز به حالت تعلیق قرار داده شود.
در فهرست ترامپ، افغانستان شامل نیست و ظاهراً افغانها میتوانند به ایالات متحده سفر کنند. اما وی تاکید کرده است که افغانها قبل از ورود به ایالات متحده باید به صورت درست بررسی شده و بعدا برایشان ویزه ورود صادر شود.
در این فهرست به طور شگفتانگیزی نام پاکستان درج نشده است. این در حالی است که ترامپ در گذشته از پاکستان به خاطر عملکرد آن کشور در برابر دهشتافگنان، به شدت انتقاد کرده بود و در حال حاضر بسیاری از سیاستمداران امریکایی به این باور رسیدهاند که پاکستان پناهگاه امنی برای تروریستان است.
از سوی دیگر، ایران در یک اقدام تلافیجویانه سفر شهروندان امریکا را به ایران منع کرده است. احتمال زیادی وجود دارد که عملکرد ترامپ در برابر ایران، بنبست تازهای را نیز در زمینهی اجرای توافقات اتمی ایران و ایالات متحده ایجاد کند. ایران متهم است که به صورت مستقیم، در حمایت از رژیم بشارالاسد در سوریه دست دارد و از گروههای شیعه در یمن نیز حمایت نظامی و استخباراتی میکند و به احتمال قوی همین مسأله باعث شده است تا رییسجمهور جدید ایالات متحده، ایران را نیز شامل این فهرست بسازد.
ایالات متحده در جریان سالیان متمادی، با کشورهای اسلامی روابط و پیوندهای عمیقی داشته است و شماری از کشورهای اسلامی از جمله عربستان سعودی، قطر، کویت و چندین کشور دیگر از جملهی متحدان آن کشور به شمار میروند، اما به نظر میرسد که اقدام تازه امریکا میتواند بخشی از کشورهای اسلامی را در برابر ایالات متحده قرار بدهد و این مسأله باعث تحریک احساسات دینی شده و زمینه را برای فعالیت و سربازگیری گروههای رادیکال اسلامی، فراختر بسازد.
نقطه قوت ایالات متحده در طول تاریخ آن کشور، آزادی مذاهب، آزادی بیان، عدم تبعیض و در جریان بیشتر از شصت سال اخیر، تساوی کامل حقوق زنان و مردان و آزادیهای سیاسی بوده است. این موارد نقش رهبری کنندهای را برای ایالات متحده در جهان فراهم کرده بود. اما به نظر میرسد که این موارد یکی پیدیگری رنگ میبازند و نقش ایالات متحده در کرهی زمین به مثابه حامی جنبشهای دموکراسی، کمرنگ میشود. اخیراً روزنامه کانادایی (۲۴ Hours) در یکی از تازهترین شمارههای خود نوشته است: «عملی شدن تصامیم ترامپ، امریکا را در وضعیتی قرار میدهد که دیگر به عنوان یک کشور پیشرو دموکراسی در جهان شناخته نشود.» این روز نامه در ادامه نوشته که حالا فرصت آن فرا رسیده است که کشورهای دیگری چون کانادا، دنمارک و حتا آلمان رهبری روند دموکراسی را در دنیا به دست بگیرند.