اول می روزجهانی کارگررا گرامی می داریم :
پس ا زانقلاب صنعتی دراروپا که کارگاه های کوچک به برکت ماشین های بخار به کارخانه های بزرگ رشد نمودند؛ نظام سرمایه داری جای نظام فیودالی را گرفت. درین نظام کارگران با فروش نیروی کارشان درگرو سرمایه داران باقی ماندند ابسته گردید.
وزنده گی شان به کار خانه داران وسرمایه دا ران کارگران راوا میداشتند تا درشرایط نامساعد با حد اقل دست مزد ساعات طولانی(14 ساعت) به کار بپردازند.درسالهای پایانی سدۀ 19 که آگاهی کارگران بیشترگردید؛برای حصول خواسته های صنفی شان دست به ایجاد اتحادیه های کارگری زدند وبا مبارزات جمعی و پیگیر شان برای کاهش ساعت کار؛ افزایش دستمزد و شرایط مساعد محیط کارخانه پرداختند.
دراول ماه مَی 1886 به خاطرتصویب قانون 8ساعت کار ،در شماری ازشهرهای امریکا به ویژه شیکاگو تظاهرات ؛اعتصابات ورهپیمایی هایی صورت گرفت که تا چارم می ادامه یافت.
درشامگاه چارم می درناحیۀ " هی مارکیت " شیکاگو که درمیان نیرو های پولیس ، انفجاری رخ داد؛پولیس بر تظاهرکننده گان آتش کشود؛شماری ازکارگران کشته وزخمی وتعدای هم اسیر گردیدند که بعدن چند تن ازآنان به جرم قتل افسران پولیس محاکمه واعدام شدند.
درسال 1890 درروز اول می به یاد بود کارگران شیکاگوتظاهرات گستردۀ
کارگری درسراسرایالات متحده صورت گرفت ودرسال بعدهم اتحادیه های کارگری امریکا مراسمی رابه مناسبت اول می برپا نمودند.
پس ازانقلاب اکتوبر روز اول می به حیث روز جهانی کارگر در سراسر جهان رسمیت یافت.
د رافغانستان : هنگامی که سردار داوود خان به جای کاکایش شاه محمود خان صدراعظم برمسند صدارت نشست ؛ برای ترقی و رشد کشور،پلان ها ی پنج ساله رارویدست گرفت. وزارت پلان گذاری درچوکات کابینه ایجاد گردید وقراداد های ساختمانی با کشورهای مختلف به امضا رسید. شاهراه سالنگ وشاهراه تور غندی -هرات تا قندهار؛ انستیتوت پولی تخنيک کابل, تخنیکم های جنگلک و نفت و گاز مزارشریف, ساخت فرودگاه کابل و میدان های نظامی وکارخانه های ترميم تانک, طيارات نظامی و وسائل ترانسپورتی نظامی, بند درونته و پروژه های زراعتی وادی ننگرهار را اتحاد شوروی بدوش گرفت .
شاهراه کندهار – کابل, بندهای داله و کجکی وکانال های وادی هيرمند را دولت امريکا, بند ماهیپر, شاهراه کابل – جلال آباد, فابريکه نساجی گلبهار را جرمنی و فابريکۀ نساجی بگرامی و کانال پروان را چين اعمارنمود. تفحصات نفت وگاز درشبرغان و فابریکات کود و برق مزار شریف ازپروژه های بزرگ ديگری بودند که اتحاد شوروی کارآنرا به دوش داشت . به طور فشرده تا کودتای 7ثور 1357 درطی بیشتر ازبیست سال 60 کارخانۀ تولیدی درسراسر کشور فعالیت می نمود که درحدود 400000 خانواده راتأمین می کرد.
با چنین منظری هنوز افغانستان ازنگاه تولید وسائل ضروری خود کفا نشده بود وطبقۀ کارگربه حیث یک طبقۀ متشکل وتأ ثیر گذاردراقتصاد کشورتبارز نیافته بود. باآن هم اینجاوآنجا جنبش های صنفی کارگران کارخانه ها برای ازدیاد معاش وامتیازاتشان دست به اعتصاب،مظاهره وراهپیمایی می زدند.
ازان شماراعتصاب کارگران نساجی گلبهاربود که درسال 1347به خاطرازدیاد دستمزد شان مدت40 روزرا دربرگرفت.
دراواخردهۀ 40 خورشيدی مارش ظفرنمون کارگران تفحصات نفت وگاز شبرغان به راه انداخته شد, که مارش کننده ها تا پلخمری مدت دوماه درحدود 500 کيلومتررا با پای پياده طی نمودند. اين مارش يکی ازکارنامه های مبارزاتی کارگران افغانستان است که درآغاز دهۀ 50 درسراسر کشورطنین انداخت وهمبسته گی درحال رشد طبقۀ کارگر را تسريع نمود.
قابل یاد آوری است که پس ازپيروزی تنطيم های جهادی همۀ ماشين ها وتجهيزات فابریکه ها و کارخانه های صنعتی توسط قوماندان ها و افراد وابسته به این تنظیم ها یا تخریب و یا به پاکستان به نرخ کاه ليلام گرديد. کوتاه اینکه درجنگ های تنظيی همۀ دار وندار کشور بدست جنگ سالاران نابود گرديد. اما با تآسف می توان گفت که درطی 21 سال حاکميت دست نشاندۀ امريکايی در أفغانستان نه تنها به احيا و بازسازی کارخانه ها نپرداخت, بلکه همه دستگاه هاي توليدی کوچک وبزرگی را که سرمايه گذاران افغانستانی از کشورهای مختلف وارد ودرشهر های کشور نصب کرده بودند, به رکود مواجه و سرمایه گذاران را به ورشکسته گی دچار نمود,.
سیاست نادرست و بدون سنجش اقتصادی دولت به نام بازار آزاد موجب گردید تا بازاراموال بی کيفيت پاکستانی, ایرانی و چينايی رونق بگیرد و أفغانستان به بازار مصرف کالای خارجی, به ویژه کشورهای همسایه تبدیل شود.
نخستین ضربۀ کاری حاکمیت دست نشاندۀ امریکایی به اقتصاد افغانستان لغو وزارت پلانگذاری بود؛تا این کشورنتواند؛دوباره بر پای خود بایستد.
با انکه وزارت کارواموراجتماعی ساخته شد؛اما تداوم جنگ ؛ بیعدالتی وبیکاری وفساد گستردۀ دستگاه دولتی وچپاول های سازمانیافتۀ حلقات وابسته به کرزئ واحمد زئ مردم رابه خاک سیاه نشاند. بیکاری وفقرمزمن ازمشخصۀ این حاکمیت های دست نشانده ووطنفروش است که مردم را وادار به مهاجرت نموده و ملیون ها انسان این کشور درزیر آفتاب سوزان درایران وپاکستان ویا درداخل افغانستان آواره ودربدر شده اند .
متکی بر احصائیۀ 2می سال 2014 این وزارتخانه 60درصد کار گران افانستان را کارگران کشاورزی تشکیل می دهند که کار فصلی است و مجموع کارگران دایمی افغانستان به4 ملیون تن بالغ میگردد که800000 نفرآن بیکارمطلق اند.اگر 3 ملیون معتاد را که ثمرۀ حاکمیت های جهادی و دموکراسی امریکایی است برآن بیافزاییم یکی برششِ نفوس فعال این کشورسربار جامعه اند.
آماروزرات کا رواموراجتماعی ازقول صندوق حمایت کودکان حاکی است که30 درصد کودکان افغانستانی خلاف قوانین بین المللی ناگزیر اند کا ر کنند تا لقمه نانی به خود وخانواده های بی سرپرست شان بدست آورند.
نهضت دادخواهانۀ افغانستان (ندا )به حیث یک نهضت عدالت خواهانه برای تأمین زنده گی کارگران وزحمتکشان افغانستان خواهان ایجاد سیسستم بیمه های صحی؛بیمۀبیکاری، بیمۀ معلولیت بیمۀ بیماری؛ وحق تقاعد برای کارگران وزحمت کشان افغانستان می باشد ودررا ه عملی شدن آن تلاش ومبارزه می کند .ندا همبسته گی طبقاتی کارگران وزحمت کشان را یگانه وسیلۀ نیل به این آرمان انسانی آنها میداند و درراه تحقق آن مجدانه مبارزه می کند. نهضت دادخواهانۀ افغانستان اول می روزهمبسته گی بین المللی کارگران را به همۀ کارگران و زحمتکشان افغانستان وجهان تهنیت میگوید!