عاطفي را در كهنسالي بايد شناخت

محقق: عبدالغنی نیک سیر 

از جمله نسلي كه بين سالهاي 1300 تا 1320 خورشيدي در هرات پا به عرصه وجود گذاشته اند ورهروان خسته نا پذيرفرهنگ وهنر وشعر وادبيات بوده اند وامروز طبل سخن در بسياري موارد بنام شان كوبيده ميشود ومايه مباهات نيز ميباشند،يكي هم فيض محمد عاطفي است،كه در آستانه هشتاد و پنجسالگي بازماندهء اين همرهان قلم بدست و هنرآفرين ميباشد وديگرانش بجاودانگي پيوسته اند.

  اوبياد ميآوردكه دركنارش كساني چون شايق،فكري،عطار،غواص،توفيق،مايل،بشير هروي،صابرهروي،مشعل ومانند ايشان بوده اند،كه بايد گفت همدوشي با ايشان چه خاطراتي خجسته را بذهنش تداعي ميكند.عاطفي با همه اين پيشكسوتان معاشر ومباشر بوده واز تبار اين نسل بشمار ميآيد،كه از كاركردهاي آنها فيضها برده وثمرها برگرفته است.

  من اگرچه با استاد عاطفي از نزديك همنسين وهمراه نبوده ام،ولي جسته گريخته از فضيلت وقلم گوبا،رسا و با نيشخند ونوشخند وي سخنهاي زياد شنيده ام.من بياد دارم كه او، روزگار درازي با مرحوم شمس الدين ظريف صديقي كه داستاننويس با پشتكار بود،در مجله اردو كه به مسووليت ايشان به طبع ميرسيد،همكار وهمراز بود واين دو در كنار هم اگرچه در لباس اردو كار مطبوعاتي ميكردند،ولي قلب وروح وشخصيت شان عاطفي وشاعرانه بود و با قلم و قدم درپي رفع دغدغه هاي مردم گام برميداشتند.

  فيض محمد عاطفي فرزند ميرزا خيرمحمد درسال 1303 خورشيدي در هرات تولد يافته وبعد از فراگيري تعليمات ابتدايي و دبيرستان به دانشكاه نظامي كابل شامل گرديد.ولي آنگونه كه گفتم ،اگرچه اوشخص نظامي بود، جلوه قلم وسحر كلام ادبيات ويرا بسوي خود كشيد و در پهلوي كار مطبوعاتي بشاعري نيز پرداخت ودر قالب مثنوي وغزل طبع آزمايي نمود.عاطي شاعري بذله كو و گاهي هم محلي سرا ودر بعضي مواقع بااشعاري انتقادي است كه در اشعار سروده شدهء وي زمان ناهنجار دهه چهل را به تصوير ميكشد و سردمداران را با كار خام وفساد آلود شان به سخره ميكشد،طوريكه هنوز هم دريافتهاي انتقادي وي را ميتوان در صولت سردمداران امروز مشاهده نمود.

 او در طول كارهاي فرهنگي خود همكار مجله ها و نشراتي چون اتفاق اسلام،مجله ادبي هرات ومجله ‌‌‌ژوندون بوده ودر سال 1338 يك مجموعه شعري وي برنده جايزه دوم ادبي سال هم شده ودر عين حال « آيينه محيط » مجموعه اشعار طنز وانتقادي وي است، كه به كوشش نويسنده وطنز پرداز معاصر، غلام حيدر اثير هروي در سال        1330درمشهد مقدس بدست نشر سپرده شده است.

  گويند او نبشته اي هم بعنوان « سرگذشت اردوي افغانستان » دارد كه براي چاپ آماده است.

  از مشخصات فكري وعلايق ديگر فيض محمد عاطفي يكي هم اين بوده كه به موسيقي نيز دستي داشته وگاهي زخمه اي به نتبور وانگشتي به هارمونيه ميزده و گويد تنبوررا نزد استاد اميرجان خوشنواز فرا گرفته است.

  به هرحال عاطفي شخصيت غنيمتيست فرهنگي،بزرگمرديست پر ثمر كه در جواني سري پرشور داشته وبا قلم انتقادي وطنز آميز خود روزگار سياسي زمانش را به نقد گرفته ونارسايي هارا برجسته ساخته است.كه اميدوارم روزي ازاين انديشمند سالخورده و آگاه آثار ديگري نيز بدست نشر سپرده شود.